سالها این شعر نیما یوشیج را اشتباه میخواندیم؟!
تاریخ انتشار: ۱۸ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۹۰۷۳۱
یک پژوهشگر معتقد است، خوانش بد از شعر «خانهام ابری ست» نیما، باعث واژگون شدن معنا و محتوای شعر نیما شده است.
به گزارش ایسنا، شصت و سه سال میشود (۱۳ دیماه) که از خاموشی نیما یوشیج میگذرد. این تاریخ در منابع و حتی سنگ مزار این شاعر هم این تاریخ ثبت شده و شراگیم یوشیج هم در این باره میگوید: «عدد سیزده در خانواده ما واقعهزاست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اخیرا عباس حمیدفر در مجله «نقد و بررسی کتاب تهران» در یادداشتی به «بدخوانی شعری از نیما یوشیج» پرداخته که به بهانه سالروز درگذشت این شاعر بازنشر میشود:
«خانهام ابری ست
یکسره روی زمین ابری ست با آن»
از این واقعیت نمیتوان گریز داشت که زندهیاد نیما با تحول عظیم در شعر فارسی و بنیانگذاری شعر نو، که به روایتی شعر نیمایی نیز گفته میشود، در ماهیت امر خود انسانی دیگراندیش و آشنا به مسائل اجتماعی و جهانی بود.
در جایی میگوید: "خیلی دلم میخواهد آنچه را مینویسم یا میسرایم بیان دردهای جامعهام باشد"؛ و در جای دیگر این بینش و حال و هوا را در بعدی جهانی گسترش میدهد و آن را در مصراعی از منظومه بلند "مرغ آمین" اینگونه میسراید:
"وزبان آنکه با درد کسان پیوند دارد باد گویا"!
این جاست که این حال و هوا را در اکثر شعرهای او همچون جریانی سیال به وضوح میبینیم؛ و اگر زمانی بخواهیم تحلیلی بر شعرهای او داشته باشیم اولین شرط لازمه بررسی و تأمل در آنها آشنایی و آگاهی از شرایط اجتماعی آن دوره و مقطع زمانی سرایش آن شعر خواهد بود. برای نمونه، اگر شعرهای "میتراود مهتاب"، "هست شب"، "دل فولادم"، "برف"، یا همین شعر "خانهام ابری ست" را با این معیار بسنجیم. به خوبی در مییابیم که علت سرایش هر یک از آنها وجود شرایط و تحولات خاص اجتماعی و سیاسی در جامعه آنروز بوده است. به قول خودش سعی داشته "درد کسان" را همچون جریان سیالی در اشعار خود روان ساخته یا به قولی به آن پیوند دهد.
اما از این مقوله که بگذریم، گاهی اوقات اتفاق میافتد که شعری بدون در نظر گرفتن موارد ذکر شده، وسیله صاحب نامی خوانده یا تفسیر میشود و خیلی زود به اعتبار آن نام آشنا، زبانزد خاص و عام میگردد. اما، هیهات، در اینجاست که اگر بخواهی برای تصحیح و نشان دادن مفهوم واقعی و مورد نظر شاعر اظهار نظری بکنی به راستی چه راه پرنشیب و فرازی را بایستی بپیمایی.
شعر "خانهام ابری ست" نیما یکی از این نمونههاست که به این درد مبتلا گشته. همانگونه که بیان شد، خوانش اشتباه این شعر توسط یکی از نام آشنایان سالیانی است با همان اشکال محتوایی بر سر زبانها افتاده و همچنان تکرار میشود.
جریان بدین قرار است:
در خوانش سطری از این شعر، رعایت نشدن کسرهای برای باران، آنچنان مفهوم شعر را با ادامه آن و ایجاد التقاط ناخواسته در هم آمیخته، که کل معنی و مفهوم شعر دگرگون یا بهتر بگوییم واژگون شده است. همانگونه که مطرح گردید، اگر به دقت و با در نظر گرفتن شرایط جامعه آن روز و خصوص آشنایی با بینش نیما این شعر را مورد بررسی قرار دهیم، در مییابیم که عموما استعارههای مورد استفاده نیما در اشعارش هر کدام دارای مفهومی خاص و بیانگر شرایطی خاص هستند. برای نمونه، نیما کلمه ابر و ابری بودن در این شعر را تنها و تنها برای ترسیم و بیان ترور و خفقان حاکم و شرایط اجتماعی آن مقطع زمانی معین مورد استفاده قرار داده است. پس این جاست که بایستی بپذیریم این توصیف مختص آن شرایط خاص بوده و تا پایان شعر همچنان پا برجا و حتی با بسط آن به سراسر زمین تعمیم مییابد:
خانهام ابریست
یکسره روی زمین ابریست با آن
از فراز گردنه خرد و خراب و مست
باد میپیچد
تشبیه ترور و خفقان به ابر و بادی که از سوی حاکمیت بر جامعه در گذر است و حتی آن را تا حد ویرانگی دنیا بسط میدهد. راه چارهای را طلب میکند؛ و درست در این جایت که شاعر چشم امید به روشنفکران و روشنگران جامعه میدوزد. اما طولی نمیکشد که ناامیدانه از این درگاه باز میگردد و به این واقعیت پی میبرد که تبلیغات رژیم آنها را به بیراهه کشانیده است:
و حواس من!
آی نی زن که تو را آوای نی بردهست دور از ره کجایی؟
این جاست که در ادامه و توصیف شرایط و برملا نمودن وضعیت، دل نگرانی خود را از ابرها هم پنهان نمیدارد؛ و اینطور اعلام میکند که حتی ابرها هم نازا و گرفتهاند و بارانی در موجودیت آنها نمیبیند:
خانهام ابریست،
اما اَبرِ بارانش گرفتهست.
دقیقا همینجاست که آن بزرگان این بیت را بدون کسره لازم خواندهاند. بدین صورت "اما ابر بارانش گرفتهست" یعنی تمامی آن مفاهیم مورد نظر نیما با بارش باران نفی میشود. در حالی که نیما با این حال و هوا و گرفتگی ابر هیچ امیدی به باراش باران ندارد؛ و حتی روزهای آفتابی و روشن گذشته را در خیال خودم مجسم میدارد که از دست رفتهاند و حسرت آن روزها را میخورد:
من به روی آفتابم میبرم در ساحت دریا نظاره
و همه دنیا خراب و خرد از باد است
در ادامه باز همان "نیزن" و روشنگری را که نوای نی او را به بیراهه کشانیده است، توصیف میکند و چه بیپرده نمایان میسازد که هیچ الهام روشنیبخشی از آمدن باران و پیدایش روزنه امیدی نیست:
و به ره نی زن که دایم مینوازد نی
راه خود را دارد اندر پیش؟!
(ظاهرا منظور نویسنده این نوشتار، خوانش کسانی، چون «احمد شاملو» بوده است که به هر دلیل از یاد کردن نام پرهیز کرده است)
منبع: فرارو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۹۰۷۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نکونام: اگر کسی اشتباه کند تاوانش را میدهد
آفتابنیوز :
جواد نکونام سرمربی تیم استقلال در نشست خبری پیش از دیدار با ذوبآهن در گفتگو با خبرنگاران اظهار داشت: هیچ بازی برای ما راحت نیست و ۵ بازی تا پایان فصل داریم که باید تمام تمرکزمان را داشته باشیم تا به موفقیت برسیم. میدانیم کجای کار هستیم و میدانیم از این بازی چه میخواهیم. دوست داریم که بتوانیم بازی را کنترل کنیم و به پیروزی برسیم. همه از اهمیت بازی آگاه هستند و میدانند چه مسئولیت بزرگی بر دوشمان است.
او ادامه داد: در روز اول هم گفتم که باید بهترین عملکرد را داشته باشیم و الان هم صحبتم همین است. باید بهترین بازی را انجام دهیم و بیشترین تلاش را هم داشته باشیم بعد از آن هر اتفاقی بیفتد قسمت و تقدیر است.
نکونام درباره حضورش در کنفرانس خبری پس از مدتها توضیح داد: من خوشحال هستم که اینجا آمدم و همیشه دوست دارم که پاسخگوی خبرنگاران باشم، ولی شرایط خیلی مهم است و در شرایطی که من تمرین دارم و تیمم داخل رختکن است، آمدم اینجا جواب بدهم. اگر شرایطش باشد نمیروم کسی هم نمیتواند به من بگوید که بیایم؛ شما تمام دنیا را نگاه کنید در کنار زمین تمرین یک سالنی دارند که دوستان در آن حاضر میشوند و باهم صحبت میکنیم. امروز خوب است و من با اینکه دیر میرسم، اما آمدم اینجا و بعدش به تمرین خواهم رفت. اگر من هتل المپیک باشیم و با این ترافیک بخواهم بیایم این سمت تهران، باید چه کار کنم؟ وقتی نتوانم نمیآیم. من هیچوقت به خبرنگاران توهین نکردم، ولی این موضوعی است که سازمان لیگ باید درستش کند. اگر ده سال دیگر هم مربیگری کنم و اگر اتفاقی بیفتد که نتوانم بیایم، باز هم نمیآیم.
وی در اشاره به تنشهای موجود با مدیریت سابق باشگاه استقلال و برکناری علی خطیر گفت: هر تیمی متحدتر باشد، نتیجه بهتری میگیرد. این فقط قهرمانی و جام گرفتن نیست. هر گروهی متحدتر باشد موفقتر است. به هر حال آتیلا حجازی و پدر مرحومش نامی پرافتخار برای باشگاه استقلال هستند و افتخار میکنیم. آقای علی عسگری و سردار شهریاری تلاش کردند و نشان دادند که مالکیت باشگاه استقلال برایشان مهم است. صحبتهای خوبی داشتیم و آینده به دستان این عزیزان است. امیدوار هستیم استقلال بهترین نتیجه را بگیرند و نمیشود قول داد، چون فقط میتوانیم قول تلاش کردن را به هواداران بدهیم. به دوستان هم در جلسات گفتیم که برنامهریزی برای این ۵ هفته است و از هفته آینده به سراغ تمدیدها خواهیم رفت.
سرمربی استقلال در واکنش به اتفاقات رخ داده در ورزشگاه آزادی در جریان بازی پرسپولیس-سپاهان واکنش نشان داد و گفت: تقابلی وجود ندارد. ما همه دوست هستیم و هیچکس را رودرروی یکدیگر نگذارید. قسم میخورم که از این اتفاقات خبر ندارم و میدانید که صادقانه صحبت میکنم. به هر حال اگر کسی اشتباه کند تاوانش را میدهد. منکر عملکرد هواداران نمیتوان شد و خودم هم در بازیهای قبل دیدم که هواداران تیم رقیب به من بیاحترامی کردند. به هر حال باید پذیرفت و اتفاقی که میگویید را نمیدانم. دوست دارم فردا همه هواداران با شال و پیراهن و هر چیز آبی به ورزشگاه بیایند و استادیوم آبی باشد. تمام تلاشمان را میکنیم تا تیم فردا موفق باشد.
او درباره وضعیت خط دفاعی تیمش توضیح داد: این هفته هم آرمین سهرابیان و هم رافائل سیلوا به ما کمک کردند و امروز در تمرین کنار ما هستند. بحث استفاده کردن از آنها به شرایط بازی بستگی دارد.
سرمربی تیم فوتبال استقلال درباره قضاوت کوپال ناظمی گفت: ایشان داور خوبی است و نگاه ما مثبت است. البته ذهنیتهایی در مورد قضاوت ایشان از دو دیدار گذشته وجود دارد، اما ما هیچ قضاوتی نمیکنیم و دوست داریم بهترین عملکرد را داشته باشند و حقی از تیمی ضایع نشود. ما تلاش میکنیم و میجنگیم و هر تیمی که شایسته است پیروز شود.
وی ادامه داد: نگران هستیم، اما اعتماد میکنیم به همه داوران. همه دیدند که در چند بازی اخیر چه اتفاقاتی رخ داده است. با این حال ما تلاش میکنیم و وظیفه خودمان را انجام میدهیم. امیدوارم داوران هم عدالت را اجرا کنند و هر تیمی که شایسته است به پیروزی برسد. شرایط طوری است که نمیتوانیم اعتراض نکنیم. نگران هستیم، ولی اعتماد میکنیم.
نکونام در اشاره به نتایج فوقالعاده ذوبآهن در بازیهای خارج از خانه گفت: آمار و ارقام برای رسانه و آنالیزور جذاب است، ولی در فوتبال دو تیم مقابل یکدیگر قرار میگیرند و هر کسی بهتر باشد، میبرد!
سوال بعدی از جواد نکونام درباره سبک بازی تیمش بود. نکو با لبخندی همراه با اعتماد به نفس گفت: من هر کاری دلم بخواهد میکنم. صد درصد... خبرنگار پرسید تا قهرمانی؟ نکونام جواب داد: تا هر موقع که بخواهم. تا هر موقع که بخواهم!
او درباره مسائل پرداختی مالکان جدید استقلال گفت: این صحبتها مربوط به کارهای مدیریتی است و چیزی نیست که من به آن ورود کنم.
نکونام در واکنش به تاثیر امضای تسویه حساب گرفتن از بازیکنان گفت: خیالتان راحت باشد هیچ تاثیری نمیگذارد.
او همچنین به مسئله تغییر نام باشگاه استقلال گفت: چیزهایی میگویید که به من مربوط نیست. مسئولان و مدیریت باشگاه باید تصمیم بگیرند و در هر حالتی استقلال برای ایران است.
در پایان نکونام درباره فلسفه فوتبالیش تاکید کرد: در فوتبال دو تیم مقابل یکدیگر قرار میگیرند و یک تیم در پایان میبرد، دوست دارم تیم من ببرد!
منبع: ورزش سه